در این عالم هر چیزی مزاجی دارد

این نکته قابل توجه است که هر چیزی در این عالم هستی دارای مزاج است. حیوانات، گیاهان، فصول، سنین ، اعضای بدن و ...


1- حیوانات: هر موجود بسته به نوع فعالیت و خلقتش دارای مزاج خاص خود است. مثلا گرگ مزاج گرم و خشک دارد و عنصر آتش در آن برتری دارد.


2- گیاهان: در گیاهان وجود عناصر چهارگانه ارکان را با خوردن یا لمس آنها به وضوح می بینیم.

گیاهانی را که خوردن و حتی لمس آنها موجب گرمی و تشنگی فوری شده و یا حتی با تکرار در آنها در بدن ایجاد خارش و سوزش می شوند گرم و خشک می گوییم.

گیاهانی را که خوردن آنها موجب ایجاد گرمی می شوند گیاهان گرم و تر می گوییم.

گیاهانی را که موجب رفع حرارت بدن شده و رفع تشنگی می کنند, سرد و تر می نامیم.

گیاهانی را که از گرمی بدن می کاهند اما تشنگی را برطرف نمی کنند و با تکرار آنها در بدن ایجاد خشکی و لاغری می شوند، سرد و خشک می گوییم. 

همین جا یک نکته مهم لازم است ذکر شود:

در مجموع عناصر گرم و خشک را صفرازا،  گرم و تر را مولد خون، سرد و خشک را سودازا و سرد تر را بلغم زا نامگذاری می کنیم.


3- فصول: 

بهار: گرم و تر 

تابستان: گرم و خشک 

پاییز: سرد و خشک 

زمستان: سرد و تر 


4- ساعات شبانه روز:

صبح: گرم وتر

ظهر: گرم و خشک

عصر: سرد و خشک

شب: سرد و تر 


5- سن ها: 

مرحله رشد و نمو (از تولد تا 30 سالگی): گرم و تر 

مرحله جوانی (30 تا 35 سالگی): گرم و خشک 

مرحله میانسالی یا کهولت (35 سالگی تا 60 سالگی): سرد و خشک 

مرحله پیری (بعد از 60 سالگی): سرد و تر


6- مزه ها:

شیرینی: گرم و تر

تلخی و شوری و تندی: گرم و خشک

ترشی: سرد و خشک

بی مزه و گس: سرد و تر


7- اعضای بدن: هر عضوی در بدن یک مزاج مخصوص به خود دارد، مثلا مغز سرد و تر، استخوان و مو سرد و خشک، چربی سرد و تر، قلب گرم و خشک و ریه گرم و تر می باشند.


8- جنسیت ها: جنس مذکر نسبت به جنس مونث گرمتر است.


9- مکان ها: 

مناطق کوهستانی: سرد و خشک

مناطق بیابانی: گرم و خشک

مناطق کنار دریا: سرد و تر

مناطق جنگلی: گرم و تر 


منبع: مزاج شناسی و نسخه های استاد خیر اندیش